طب سوزنی چه کاربردهایی دارد؟ چگونه انجام میشود؟
در روش طب سوزنی، سوزنهای بسیار ظریف از طریق پوست وارد نقاط خاصی از بدن میشوند. طب سوزنی بخشی از طب سنتی چینی محسوب میشود. معمولا برای رفع گردن درد، کمر درد، آرتروز زانو، دردهای کف پا، سردرد، التهاب تاندونها و… از طب سوزنی استفاده میشود. این روش جهت بهبود وضعیت کلی سلامتی از جمله برای کنترل استرس نیز استفاده میشود.
در طب سنتی چینی، طب سوزنی به عنوان تکنیکی برای متعادل کردن جریان انرژی به نام چی (qi) به کار برده میشود. تصور میشود که این انرژی در مسیرهایی به نام مریدین در بدن جریان دارد. متخصصین طب سوزنی عقیده دارند که با وارد کردن سوزنهای مخصوص در نقاط خاصی در امتداد این مریدینها، جریان انرژی متعادل میشود.
در غرب پزشکان نقاط طب سوزنی را در واقع نقاطی برای تحریک اعصاب، عضلات و بافتهای پیوندی در نظر میگیرند. برخی از پزشکان نیز عقیده دارند که این روند تحریک، سبب تقویت قدرت مُسکنهای طبیعی بدن میشود.
استفاده از طب سوزنی باعث بروز چه احساسی میشود؟
طب سوزنی با استفاده از سوزنهای ظریفی انجام میشود. وارد کردن سوزن در بسیاری از افراد باعث بروز درد بسیاری کمی میشود. سوزن تا حدی وارد بدن میشود که سبب ایجاد حس فشار یا درد بشود. امکان دارد سوزنها در طی درمان با استفاده از حرارت گرم شده و یا جریان الکتریکی خفیفی به آنها وارد شود. این روش در برخی از افراد سبب افزایش انرژی و یا احساس آرامش میشود.
قرارگیری نادرست سوزن میتواند باعث بروز درد در طی روند درمان شود. سوزنها بایستی جهت جلوگیری از عفونت استریل شوند. به همین دلیل مراجعه به متخصص طب سوزنی معتبر دارای اهمیت میباشد.
به جای سوزن در برخی از مواقع امکان دارد از موارد زیر جهت تحریک استفاده شود:
- حرارت
- فشار
- سایش یا مالش
- ساکشن (بادکش درمانی)
- تکانههای انرژی الکترومغناطیسی
نحوه انجام طب سوزنی
متخصص طب سوزنی در ابتدا عارضه مورد نظر را بررسی کرده و شخص را معاینه میکند.
شخص معمولا در حالت نشسته یا خوابیدن قرار میگیرد. متخص طب سوزنی بایستی از سوزنهای یک بار مصرف استریل استفاده کند. امکان دارد در زمان وارد کردن سوزن، احساس گزگز یا سوزش مختصر ایجاد شود. سپس ممکن است حس درد خفیفی در قسمت وارد شدن سوزن بروز کند.
معمولا سوزنها برای مدت ۲۰ تا ۶۰ دقیقه در محل مورد نظر قرار میگیرند. البته این زمان بسته به روند درمان متفاوت است.
در برخی از مواقع، متخصص طب سوزنی، سوزنها را پس از وارد کردن در بدن با حرارت گرم میکند.
تعداد جلسات درمانی برای هر شخص متفاوت میباشد. افراد مبتلا به عارضههای مزمن امکان دارد به یک یا دو جلسه درمانی در هر هفته برای مدت چند ماه نیاز داشته باشند. یک عارضه حاد معمولا پس از ۸ تا ۱۲ جلسه بهبود پیدا میکند.
نتایج حاصل از درمان با طب سوزنی
ارزیابی مزایای طب سوزنی در برخی از مواقع دشوار میباشد ولی این روش در بسیاری از افراد سبب کنترل علائم بسیاری از عارضههای دردناک میشود.
تحقیقات نشان میدهند که طب سوزنی در افرادی که دیدگاه مثبتی نسبت به این روش دارند، دارای تاثیر بیشتری است.
طب سوزنی دارای عوارض جانبی کمی میباشد در نتیجه در صورت دشواری در کنترل درد با روشهای دیگر بهتر است از این روش استفاده شود.
چه مواقعی باید از طب سوزنی استفاده شود؟
تحقیقات علمی به طور کامل نحوه عملکرد طب سوزنی در چهارچوب طب غربی را توضیح ندادهاند. به همین دلیل طب سوزنی یک مساله بحثبرانگیز محسوب میشود. در زمان تصمیمگیری جهت استفاده از این روش بایستی احتیاط شود.
- در ابتدا بایستی در مورد استفاده از طب سوزنی با پزشک مشورت شود. این روش برای همه افراد مناسب نمیباشد. شخص بایستی در مورد تمامی روشهای درمانی مورد استفاده و داروهای مصرفی (مکملهای غذایی و داروهای بدون نیاز به نسخه) به متخصص طب سوزنی اطلاع دهد. در صورت استفاده از ضربانساز قلب، احتمال وجود عفونت، وجود مشکلات مزمن پوستی، بارداری و یا استفاده از پروتز سینه یا دیگر ایمپلنتها بایستی به متخصص طب سوزنی اطلاع داده شود. در صورت عدم ذکر این موارد، امکان دارد طب سوزنی باعث بروز مشکل برای شخص شود.
- جهت تشخیص بیماری نبایستی به متخصص طب سوزنی مراجعه شود. در صورت تشخیص پزشک، بایستی از او در مورد استفاده از روش طب سوزنی سوال شود.
- بیمار بایستی به متخصص طب سوزنی معتبر مراجعه کند. امکان دارد پزشک، دوستان و افراد خانواده بتوانند بیمار را به متخصص با تجربه در این زمینه معرفی کنند. جهت درمان بیمار با طب سوزنی یا اخذ مدرک برای طب سوزنی نیازی نیست که شخص پزشک باشد.
- بیمار بایستی هزینه درمان و پوشش بیمه درمانی را در نظر بگیرد. پیش از آغاز درمان، در مورد تعداد جلسات مورد نیاز و هزینه درمان بایستی از متخصص طب سوزنی کسب اطلاع شود. برخی از شرکتهای بیمه هزینه این روش را تحت پوشش قرار میدهند. پیش از آغاز درمان بایستی در مورد پوشش یا عدم پوشش هزینه طب سوزنی توسط بیمه اطمینان حاصل شود.
طب سوزنی یک روش درمانی مکمل است و نباید به جای روشهای درمانی توصیه شده توسط پزشک به کار برده شود.
خطرات طب سوزنی
در صورت مراجعه به متخصص طب سوزنی معتبر و استفاده از سوزنهای استریل، خطرات طب سوزنی کم میباشند. عوارض جانبی این روش شامل درد و خونریزی خفیف یا کبودی در محل استفاده از سوزنها میباشند. در این روش بایستی از سوزنهای یک بار مصرف استریل استفاده شود و در نتیجه خطر عفونت بسیار کم میباشد. طب سوزنی برای همه افراد مناسب نمیباشد.
پیش از استفاده از طب سوزنی بایستی موارد زیر به متخصص طب سوزنی اطلاع داده شود:
- وجود اختلالات خونریزی. در صورت وجود اختلالات خونریزی و یا مصرف داروهای رقیقکننده خون، احتمال خونریزی یا کبودی ناشی از بهکارگیری سوزن افزایش پیدا میکند.
- استفاده از ضربانساز قلب. در روش طب سوزنی که از پالسهای الکتریکی خفیف در سوزنها استفاده میشود، امکان دارد در عملکرد ضربانساز قلب اختلال ایجاد شود.
- قرار داشتن در دوران بارداری. برخی از نقاط مورد استفاده در طب سوزنی میتوانند بر روند زایمان تاثیر گذاشته و در نتیجه منجر به زایمان زودرس شوند.