انواع ویروس هایی که منجر به تبخال تناسلی می شوند
نکات اساسی در مورد ویروس تبخال
در رابطه با ویروس تبخال مقالههای علمی زیادی در مجله اکسیر سلامت قرار دادهایم. اما حال نوبت به آن رسیده است که در این مقاله، مهمترین نکاتی که در رابطه با این بیماری جنسی باید بدانید را در اختیارتان قرار دهیم. همراه ما باشید.
- ویروس تبخال یا ویروس هرپس دارای دو نوع مختلف به نام نوع ۱ (HSV-1) و ویروس تبخال نوع ۲ (HSV-2) است.
- HSV-1 عمدتاً از طریق تماس دهان به دهان منتقل میشود و باعث ایجاد تبخال دهان میشود. اما همین نوع تبخال میتواند باعث تبخال دستگاه تناسلی شود.
- HSV-2 یک عفونت مقاربتی است که باعث تبخال دستگاه تناسلی میشود.
- هر دو عفونت HSV-1 و HSV-2 مادامالعمر هستند.
- تخمین زده میشود ۳.۷ میلیارد نفر در سراسر جهان زیر ۵۰ سال (۶۷٪) به عفونت HSV-1 مبتلا هستند.
- تخمین زده میشود ۴۱۷ میلیون نفر در سنین ۱۵-۴۹ سال (۱۱٪) در سراسر جهان مبتلا به عفونت HSV-2 هستند.
- بیشتر عفونتهای تبخال دهان و تناسلی بدون علائم خاصی هستند.
- علائم تبخال شامل تاولهای دردناک یا زخم در محل عفونت است.
- در صورتی که علائم این عفونت ظاهر شود، قطعاً قابل انتقال به غیر است. اما در صورتی که بدون هیچگونه علامتی ظاهر شود، احتمال اینکه به سایرین منتقل شود، همچنان وجود دارد.
- عفونت HSV-2 خطر ابتلا به و انتقال عفونت HIV را افزایش میدهد.
انواع ویروسی که باعث تبخال میشوند
همانطور که در قسمت قبل بیان کردیم، ویروسی که باعث تبخال تناسلی میشود را میتوان در دو دسته کلی قرار داد:
ویروس تبخال نوع ۱ (HSV-1)
ویروس تبخال نوع ۱ یا HSV-1 یک عفونت بسیار مسری است که معمولاً افراد در دوران کودکی به آن مبتلا شده و تا پایان عمر با آن همراه خواهند بود. این عفونت معمولاً به صورت تبخال و یا زخم دهان و لب خود را نشان میدهد.
بر اساس آمار جهانی، حدود ۶۷ درصد از افرادی که زیر ۵۰ سال سن دارند، مبتلا به این ویروس میشوند. از میان این افراد، حدود ۸۷ درصد از آنها در آفریقا و ۴۰ درصد آنها در آمریکا هستند.
بر اساس این آمار، در کشورهای پیشرفته مانند آمریکا و اروپا، این بیماری در سن بزرگسالی نمایان میشود. اما در کشورهای آفریقایی، علائم تبخال دهان از دوران کودکی، قبل از برقراری رابطه جنسی، مشاهده میشود.
علائم و نشانههای ویروس تبخال دهان
نکته مهمی که در رابطه با این ویروس باید به آن توجه داشت این است که معمولاً بدون هیچگونه علائم خاصی با فرد همراه است. اما در صورتی که علائم این بیماری نمایان شود، به صورت زخم دردناک در دهان و یا اطراف آن خواهد بود که با سوزش و خارش و یا حالت سوزن سوزن شدن همراه است.
روشهای انتقال HSV-1
HSV-1 عمدتاً از طریق تماس دهانی به دهان منتقل شده و باعث ایجاد عفونت تبخال دهانی ، از طریق تماس با ویروس HSV-1 در زخم ها ، بزاق و سطوح داخل یا اطراف دهان میشود.
به خاطر داشته باشید که ویروس تبخال تناسلی میتواند از ویروس تبخال دهان ناشی شود. در این صورت تبخال ها در اطراف ناحیه تناسلی و مقعد ظاهر میشوند که معمولاً عود نکرده و خفیف هستند.
در صورتی که این بیماری در حالت خفته باشد، امکان انتقال آن بسیار کم است. اما در صورتی که ویروس به صورت زخم فعال نمایان شده باشد، قطعاً در صورت تماس پوستی به سایر افراد منتقل خواهد شد.
توجه: احتمال انتقال عفونت HSV-1به جنین در دوران بارداری بسیار کم است.
عوارض ویروس عفونت HSV-1
در افراد دارای نقص ایمنی مانند افرادی که دارای عفونت پیشرفته HIV هستند ، HSV-1 میتواند علائم شدیدتر داشته و مکرراً عود کند.
عفونت HSV-1 میتواند منجر به عوارض شدیدتری مانند آنسفالیت یا کراتیت (عفونت چشم) شود.
تبخال نوزادی ممکن است هنگامی رخ دهد که یک نوزاد در حین زایمان در معرض HSV در دستگاه تناسلی قرار بگیرد. گرچه احتمال این اتفاق تقریباً نزدیک به صفر است اما اگر به واقعیت بپیوندد منجر به ناتوانی عصبی یا مرگومیر میشود.
خطر ابتلا به تبخال نوزاد زمانی زیاد است که مادر برای بار اول در اواخر دوران بارداری به این عفونت مبتلا شود.
کاهش ارتباطات اجتماعی یکی از عوارض این ویروس است. چرا که منجر به کاهش اعتماد به نفس فرد میشود. خصوصاً اگر به صورت مکرر تکرار شود.
درمان عفونت تبخال دهان
داروهای ضد ویروسی از قبیل آسیکلوویر ، فامسیکلوویر و والاسیکلوویر مؤثرترین داروهای موجود برای مبتلایان به HSV هستند.
لازم به ذکر است که از این داروها تنها میتوان برای کنترل بیماری و علائم آن استفاده کرد و نه درمان قطعی.
جلوگیری از ابتلا به ویروس تبخال دهان
همانطور که گفته شد، خطر ابتلا به این ویروس در صورتی که در حالت نهفته خود باشد، بسیار کم است. اما در صورتی که علائم در اطراف دهان ظاهر شده باشند، باید از تماس دهان به دهان و اشیایی که به بزاق فرد آلوده شدهاند، خودداری کرد.
بنابراین انجام رابطه جنسی دهانی در طول زمانی که این علائم نمایان شدهاند، توصیه نمیشود.
استفاده مداوم و صحیح از کاندوم میتواند به جلوگیری از شیوع تبخال دستگاه تناسلی کمک کند. با این حال ، کاندوم فقط میتواند خطر ابتلا به عفونت را کاهش دهد ، زیرا ممکن است شیوع تبخال دستگاه تناسلی در مناطقی که تحت پوشش کاندوم نیستند رخ دهد.
زنان بارداری که به تبخال دهان مبتلا شدهاند، در طول دوران بارداری باید تحت نظر و درمان باشند. خصوصاً اگر در اواخر دوران بارداری مبتلا شدهاند. چرا که خطر ابتلای نوزاد به بیماری تبخال افزایش پیدا میکند.
ویروس تبخال نوع ۲ (HSV-2)
عفونت HSV-2 یکی دیگر از انواع ویروس تبخال است که تنها از طریق رابطه جنسی منتقل میشود. این ویروس به صورت مادامالعمر همراه فرد بوده و میتواند باعث ایجاد تبخال دهان هم شود.
مشابه با ویروس تبخال دهان، درصد زیادی از افراد مبتلا به این ویروس در کشور آفریقا قرار دارند که اکثر آنها نوجوان و مؤنث هستند.
علائم و نشانههای ویروس تبخال تناسلی
مشابه با تبخال دهان، این نوع عفونت نیز معمولاً بدون علائم است. اما در صورتی که علائم آن ظاهر شود، معمولاً به صورت زخمهای بزرگ در ناحیه تناسلی و مقعد خواهد بود. معمولاً قبل از آنکه زخم ها به طور کامل نمایان شوند، فرد در ناحیه پا، باسن و ناحیه تناسلی خود احساس درد و سوزش خواهد داشت.
در برخی موارد این علائم شدت یافته و شامل موارد دیگری مانند تب، بدن درد و تورم غدد لنفاوی هم میشود.
احتمال عود این عفونت بعد از بار اول که نشانههای آن ظاهر میشود، وجود دارد. البته در دفعات بعدی، شدت و میزان تبخال ها کاهش پیدا میکنند اما هیچ وقت به طور کامل درمان نمیشود.
روشهای انتقال HSV-2
شایعترین روش انتقال ویروس تبخال HSV-2 ، رابطه جنسی است. البته در برخی شرایط احتمال آنکه ویروس از طریق مادر به نوزاد هم منتقل شود، وجود دارد.
عوارض ویروس تبخال HSV-2
بر اساس مطالعاتی که انجام شده است، دو ویروس HSV-2 و HIV با یکدیگر رابطه مستقیمی دارند. HSV-2 از جمله شایعترین عفونتها در افراد مبتلا به HIV است که در ۶۰-۹۰٪ از افراد آلوده به HIV مشاهده میشود. در این شرایط، تعداد دفعاتی که این ویروس عود پیدا میکند، بسیار بیشتر با شدت بیشتری همراه است.
احتمال ابتلا نوزادان به این ویروس در صورتی که مادر به HSV-2 مبتلا باشد، بسیار زیاد است. خصوصاً در زنانی که در اواخر دوران بارداری به این بیماری مبتلا شدهاند و یا از قبل تحت درمان قرار نگرفتهاند.
عدم برقراری رابطه عاطفی و جنسی، یکی دیگر از عوارضی است که زندگی بسیاری از افراد مبتلا به این ویروس را تا حد زیادی تحت تأثیر قرار میدهد.
درمان عفونت تبخال تناسلی
داروهای ضد ویروسی مانند آسیکلوویر ، فامسیکلوویر و والاسیکلوویر مؤثرترین داروهای موجود برای مبتلایان به HSV هستند. به خاطر داشته باشید که از این داروها تنها برای کنترل و جلوگیری از پیشروی ویروس میتوان استفاده کرد نه درمان قطعی.
چه کسانی به تبخال تناسلی مبتلا میشوند؟
آمار دقیقی در خصوص تعداد افراد مبتلا به این ویروس در ایران در دست نیست. اما بر اساس آماری که در رابطه با کشور آمریکا منتشر شدهاست، میتوان گفت که چیزی حدود ۱ پنجم از افراد بالای ۱۲ سال به این ویروس مبتلا هستند؛ که حدود ۹۰ درصد از آنها از حضور این ویروس در بدنشان مطلع نیستند.
بر اساس این آمار، احتمال ابتلای زنان به این ویروس خیلی بیشتر از مردان است. چرا که دستگاه تناسلی زنان محیط بهتری برای رشد این ویروس است.
تبخال (دهان یا دستگاه تناسلی) چگونه پخش میشود؟
ویروس HSV-1 معمولاً با بوسیدن از فردی به فرد دیگر منتقل میشود. اما در صورتی که این ویروس در حین یک رابطه جنسی از دهان به دستگاه تناسلی انتقال پیدا کند، به یک ویروس دستگاه تناسلی تبدیل میشود.
ویروس HSV-2 اغلب توسط رابطه جنسی واژن و مقعد منتقل میشود. اما دقیقاً همانطور که HSV-1 میتواند دستگاه تناسلی را آلوده کرده و باعث ایجاد تبخال دستگاه تناسلی شود، HSV-2 میتواند از دستگاه تناسلی یک فرد به دهان شخص دیگر منتقل شود و در نتیجه تبخال دهانی ایجاد شود.
نکته مهمی که در خصوص ویروس HSV-2 باید به آن اشاره شود، این است که از طریق محیطهای مانند توالت یا وان به دیگری انتقال داده نمیشود. چرا که برای زنده ماندن به یک محیط زنده نیاز دارد.
چگونه میتوان از ابتلا به تبخال تناسلی جلوگیری کرد؟
اگر از لحاظ جنسی فعال هستید:
- در هر رابطه جنسی از کاندوم لاتکس استفاده کنید. (هرچند که استفاده از کاندوم بهطور کامل نمیتواند شما را از ابتلا به این ویروس ایمن نگهدارد. چرا که ویروس میتواند از طریق سایر بخشهای بدن به جز آلت تناسلی به فرد منتقل شود.
- در صورتی که شریک شما تبخال تناسلی دارد، باید از او بخواهید تا داروهایش را به صورت روزانه مصرف کند.
- در صورتی که شریک جنسیتان از دارو استفاده نمیکند، از داشتن رابطه جنسی واژینال، دهانی و مقعد با او خودداری کنید.